Masz uderzenia gorąca, zlewne poty? Doskwierają ci huśtawki nastroju, a otoczenie pyta czy wszystko z tobą ok? Zastanawiasz się czy może to wina stresu, przemęczenia i problemów osobistych? Prawdopodobnie weszłaś w przekwitanie, inaczej zwane klimakterium.
Co to jest klimakterium a czym jest menopauza?
Klimakterium to czas wielkich zmian zachodzących w organizmie kobiety, który poprzedza ostatnią miesiączkę w życiu, czyli menopauzę. Klimakterium to zatem okres przekwitania, a menopauza jest jego ostatnim etapem. Okres przekwitania to czas stopniowego wygaszania aktywności jajników, z czym wiążą się zmiany hormonalne całego organizmu. Występuje najczęściej między 40 a 55 rokiem życia, czyli między okresem rozrodczym a starzeniem się. Jest procesem całkowicie naturalnym. Uświadamiamy sobie wtedy, że okres rozrodczy się skończył. Jest to bardzo trudne doświadczenie dla wielu kobiet. Mają one ogromny problem z zaakceptowaniem tego, co dzieje się w tym okresie z ich ciałem. Często kobiety w ogóle nie zdają sobie sprawy, z czego wynikają następujące w ich ciele zmiany i biegają po lekarzach, próbując wyleczyć się ze swojej „choroby”, a to po prostu menopauza inaczej „zabawa w ciepło-zimno” dla pań. Zabawa ta jest jednak niezbyt zabawna, szczególnie kiedy żaden z lekarzy nie zasugeruje, że nasze „kłopoty” ze zdrowiem mogą wynikać z klimakterium.
Poznaj etapy przekwitania
Przekwitanie to proces rozciągnięty w czasie i składa się z różnych faz, w których następuje wiele zmian w pracy organizmu kobiety. To właśnie one powodują tak wiele różnorodnych, często bardzo uciążliwych objawów.
- Faza premenopauzalna – poprzedza ostatnią miesiączkę.
Charakteryzuje się zmniejszoną produkcją hormonów płciowych (progesteronu i estrogenu), co skutkuje przede wszystkim nieregularnymi miesiączkami. Może trwać kilka lat. Coraz częściej zdarzają się też cykle bezowulacyjne. Pojawiają się w tym etapie pierwsze objawy, ale nie są zazwyczaj kojarzone z menopauzą.
- Faza około menopauzalna – obejmuje okres tuż przed i tuż po ostatniej miesiączce.
To właśnie w tym etapie przekwitania występują najbardziej charakterystyczne objawy „menopauzy”.
- Faza post menopauzalna – okres roku po ostatniej miesiączce.
Dopiero kiedy minie 12 miesięcy od ostatniej miesiączki, możemy uznać, że faza post menopauzalna się właśnie zakończyła. Wtedy całkowicie ustaje czynność jajników.
Objawy klimakterium zwiastujące menopauzę
Sama menopauza nie daje żadnych objawów, ale etap ją poprzedzający już tak. Bywa, że objawy te odbierają komfort życia nie tylko samej kobiecie, ale i całej rodzinie. Zarówno zawodowo, jak i prywatnie kobieta zaczyna gorzej funkcjonować, obniża się jej przez to samoocena. Zaczyna czuć, że coś jest nie tak, ale początkowo nijak nie potrafi określić, z czego ten dziwny stan wynika. Ile to kobiet usłyszało od partnera: Coś ty się taka nerwowa zrobiła? A może rodzina zaczęła dziwnie na ciebie patrzeć, gdy po raz kolejny płakałaś bez powodu. Na pytanie: co ci jest, nie potrafiłaś sensownie odpowiedzieć. Podam więc teraz kilka objawów klimakterium.
Typowe objawy klimakterium
- zaburzenia miesiączkowania
- uderzenia gorąca
- zimne poty
- bezsenność
- spadek libido
Pojawienie się wymienionych symptomów większość kobiet od razu skojarzy z menopauzą.
Inne objawy klimakterium
Niestety przekwitanie może objawiać się na wiele innych sposobów. Oto długa ich lista:
- mgła mózgowa
- obniżony nastrój
- płaczliwość
- problemy z koncentracją i pamięcią
- drażliwość
- nerwowość
- depresja
- ataki lęku
- suchość w pochwie
- świąd
- pieczenie
- wypadanie narządów rodnych
- parcie na mocz
- nietrzymanie moczu
- nawracające infekcje dróg moczowych
- tkliwość piersi
- zawroty i bóle głowy
- duszność
- omdlenia
- zaburzenia rytmu serca
- zmęczenie
- trudność w radzeniu sobie ze stresem
- bóle mięśniowo-stawowe
- nadciśnienie tętnicze
- zespół suchego oka
- obrzęki kończyn
- otyłość brzuszna
- insulinooporność
- osteoporoza
- nadmierne owłosienie na ciele i twarzy
- obniżenie tembru głosu
- wypadanie włosów
Objawy te wynikają ze spadku poziomu hormonów płciowych – estrogenu i progesteronu, co skutkuje wieloma zaburzeniami w pracy całego organizmu. Następuje spowolnienie metabolizmu, a co za tym idzie wzrost masy ciała, pomimo tej samej diety. Kobieta traci kolagen, co jest powodem pojawienia się zmarszczek, opadania owalu twarzy, utraty jędrności ciała, zaniku błony śluzowej pochwy, sztywności mięśni. Obniża się ilości progesteronu i powoduje bezsenność oraz depresję. Kiedy spada poziom androgenów, zanika tkanka mięśniowa, pojawia się skłonność do otyłości brzusznej i spada libido. Ponieważ jajniki po menopauzie nie wygaszają całkowicie swojej aktywności i mogą produkować męskie hormony, może to być przyczyną nadmiernego owłosienia pojawiającego się na twarzy po menopauzie.
Nietypowe objawy klimakterium
Zdarzają się także bardzo nietypowe objawy klimakterium, których żadna z kobiet nie kojarzy z nadchodzącą menopauzą. Mam tutaj na myśli szumy uszne, natarczywe stukanie palcami w biurko, uczucie porażenia prądem, mimowolne zaciskanie dłoni. Prawda, że są bardzo dziwne?
Jak sobie radzić z objawami nadchodzącej menopauzy?
Współczesna medycyna znalazła sposób, aby uczynić przekwitanie mniej uciążliwym. Jednym z nich jest hormonalna terapia zastępcza (HTZ). Polega ona na przyjmowaniu odpowiednio dobranych hormonów w okresie przed menopauzą, czyli, zanim na dobre wygaśnie funkcja jajników.
Czym różni się HTZ od tabletek antykoncepcyjnych?
- W tabletkach antykoncepcyjnych estrogeny hamują dojrzewanie komórki jajowej oraz owulację i wpływają na skład śluzu w szyjce macicy, utrudniając plemnikom zapłodnienie.
- HTZ polega na przyjmowaniu hormonów, których jajniki przestają produkować i utrzymaniu ich na stałym poziomie.
HTZ mogą być w postaci tabletek, plastrów lub żeli, zastrzyków oraz implantów.
Kombinację hormonów, ich dawki, formę oraz schemat przyjmowania ustala ginekolog.
Menopauza to okres, który wiąże się z wieloma nieprzyjemnymi dolegliwościami. Pamiętaj, jednak, że nie zawsze musi tak być. Odpowiednio wczesne zastosowanie preparatów ziołowych lub hormonalnej terapii menopauzy może znacząco poprawić jakość kobiecego życia. Jeśli więc chcesz opóźnić wejście w okres przekwitania i przejść ten etap możliwie bezboleśnie, umów się na wizytę, podczas której lekarz wyjaśni ci, na czym ten proces polega, przeprowadzi niezbędne badania i dobierze najlepszą dla ciebie terapię.
Co zamiast hormonalnej terapii zastępczej?
Dla kobiet, które z różnych względów nie mogą zastosować HTZ, aby złagodzić objawy klimakterium, są preparaty roślinne, dostępne w postaci leków bez recepty bądź suplementów diety. W początkowej fazie można pomóc organizmowi, zażywając korzeń macy peruwiańskiej, ashwagandhę lub pijąc napar z ziela Damiana. W późniejszym etapie konieczne będą preparaty, które zawierają fitoestrogeny (np. z soi, koniczyny czerwonej lub nasion siemienia lnianego) albo wyciąg z pluskwicy groniastej. Można też łagodzić objawy menopauzy, pijąc napary ziołowe na bazie niepokalanka pospolitego, dzięgla chińskiego, żeń-szenia syberyjskiego, szałwii czy też szyszek chmielu.
Menopauza to bardzo często wyjątkowo trudny okres w życiu niejednej kobiety. Aby takim nie był, musisz wiedzieć, co się z tobą dzieje i dlaczego. Czytaj więc o tym, zanim przyjdzie ten czas, aby nie być zaskoczoną i udręczoną tym naturalnym procesem zachodzących zmian w twoim ciele.
